Bất động sản – “Của để dành” hay mảnh đất màu mỡ cho bất công?
Bất động sản từ lâu đã được xem là “kho báu” của người Việt. Nhưng bạn có biết rằng, phía sau những giao dịch hào nhoáng đó là một lỗ hổng lớn trong hệ thống thuế khiến ngân sách nhà nước thất thu hàng nghìn tỷ đồng mỗi năm? Việc đánh thuế bất động sản không chỉ là công cụ tài chính mà còn là lời tuyên chiến với sự bất công, khi người giàu tích lũy tài sản không bị điều tiết còn người nghèo gánh chịu mọi chi phí sinh hoạt đắt đỏ.
Hãy cùng tìm hiểu vì sao chính sách này không chỉ là xu thế mà còn là một yêu cầu tất yếu cho sự phát triển bền vững của Việt Nam.
Thực trạng đáng báo động của thị trường bất động sản hiện nay
Thị trường bất động sản tại Việt Nam hiện tại là một trong những lĩnh vực đầu tư sinh lợi cao nhất. Tuy nhiên, cơ chế đánh thuế bất động sản hiện hành lại chưa thực sự hiệu quả trong việc kiểm soát giá trị giao dịch thực tế. Theo luật thuế thu nhập cá nhân hiện hành, thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản được đánh thuế 2% trên giá trị chuyển nhượng khai báo. Điều này dẫn đến tình trạng người bán thường khai thấp giá trị giao dịch để giảm số thuế phải nộp, gây thất thu ngân sách nhà nước.
Không chỉ vậy, sự chênh lệch giàu nghèo ngày càng rõ rệt khi một bộ phận nhỏ người dân sở hữu nhiều bất động sản mà không chịu áp lực thuế, trong khi phần đông lao động phổ thông phải chật vật để có được một căn nhà. Rõ ràng, việc đánh thuế bất động sản đang trở thành vấn đề cấp bách cần được quan tâm và cải thiện.
Vì sao cần một chính sách “đánh thuế bất động sản” mạnh mẽ hơn?
Việc cải cách chính sách đánh thuế bất động sản không chỉ dừng lại ở việc tăng thu ngân sách, mà còn nhằm đạt được những mục tiêu lớn hơn như:
- Công bằng xã hội:
Những người sở hữu nhiều tài sản cần đóng góp nhiều hơn cho xã hội. Một chính sách đánh thuế bất động sản công bằng sẽ giúp giảm khoảng cách giàu nghèo, tạo điều kiện để các nguồn lực xã hội được phân phối hợp lý. - Kiểm soát giá đất và thị trường bất động sản:
Giá đất tăng cao chóng mặt trong nhiều năm qua, một phần do đầu cơ và tích trữ bất động sản mà không phải chịu chi phí điều tiết đáng kể. Áp dụng thuế cao sẽ giúp kiểm soát đầu cơ, làm giảm nhiệt thị trường, từ đó ổn định giá nhà đất. - Chống thất thu ngân sách:
Với hàng nghìn giao dịch bất động sản mỗi ngày, chỉ cần áp dụng mức thuế phù hợp dựa trên giá trị thực tế, ngân sách nhà nước có thể tăng thêm hàng chục nghìn tỷ đồng mỗi năm.
Những cải cách cần thiết trong chính sách thuế bất động sản
Để chính sách đánh thuế bất động sản phát huy hiệu quả, các chuyên gia, các bộ đã đưa ra các gợi ý cần thực hiện:
- Tính thuế dựa trên giá trị thực tế hoặc giá trị quy định trong bảng giá đất:
Hiện nay, việc kê khai giá trị giao dịch tự nguyện dẫn đến việc thất thu thuế. Chính sách mới cần dựa trên bảng giá đất được cập nhật sát với giá thị trường hoặc sử dụng dữ liệu giao dịch thực tế từ cơ quan thuế. - Điều chỉnh thuế suất:
Thuế suất 2% cố định hiện nay chưa phản ánh đầy đủ sự khác biệt giữa các loại bất động sản. Cần xây dựng biểu thuế lũy tiến, trong đó tài sản giá trị cao hoặc giao dịch lớn chịu thuế suất cao hơn. - Tăng cường kết nối dữ liệu:
Cơ quan thuế cần liên kết chặt chẽ với cơ quan đăng ký đất đai và các tổ chức tài chính để nắm bắt thông tin giao dịch bất động sản chính xác và kịp thời.
Học hỏi từ các quốc gia khác
Việt Nam có thể học hỏi kinh nghiệm từ các nước phát triển trong việc áp dụng thuế bất động sản.
- Hàn Quốc và Nhật Bản: Đánh thuế lũy tiến với tài sản giá trị cao, đồng thời miễn thuế cho những giao dịch nhỏ hoặc thuộc diện hỗ trợ xã hội.
- Canada: Sử dụng dữ liệu minh bạch và áp dụng thuế cao với bất động sản bị bỏ trống, nhằm giảm tình trạng đầu cơ.
- Úc: Áp dụng thuế chuyển nhượng cao cho người nước ngoài, khuyến khích việc sử dụng bất động sản cho mục đích ở thực thay vì đầu cơ.
Những kinh nghiệm này không chỉ giúp tăng nguồn thu mà còn thúc đẩy sự minh bạch và công bằng trong quản lý đất đai.
Đánh thuế bất động sản: Thách thức và cơ hội
Tuy nhiên, việc triển khai đánh thuế bất động sản không phải không gặp thách thức:
- Phản ứng từ người dân: Nhiều người có thể cho rằng đây là “thuế chồng thuế” hoặc cảm thấy bất công khi bị đánh thuế trên tài sản đã sở hữu.
- Cần cập nhật cơ sở dữ liệu: Việc xác định giá trị bất động sản chính xác đòi hỏi cơ sở dữ liệu hiện đại và đồng bộ, điều mà Việt Nam vẫn đang trong giai đoạn hoàn thiện.
Dẫu vậy, cơ hội từ chính sách này là rất lớn. Đánh thuế bất động sản không chỉ tạo nguồn thu bền vững mà còn thúc đẩy sự phát triển lành mạnh của thị trường bất động sản, góp phần thực hiện các mục tiêu công bằng xã hội.
Đánh thuế bất động sản – Bao giờ?
Trong bối cảnh giá đất leo thang và sự bất công trong việc điều tiết thu nhập, việc cải cách chính sách đánh thuế bất động sản là điều tất yếu. Đây không chỉ là một công cụ tài chính, mà còn là biểu hiện của trách nhiệm và công bằng xã hội. Hãy tưởng tượng một Việt Nam nơi bất động sản không còn là “của để dành” cho thiểu số mà trở thành nguồn lực bền vững cho sự phát triển chung.
Đã đến lúc chúng ta hành động vì một tương lai cân bằng và thịnh vượng hơn.
Công ty Luật TNHH ANT (ANT Lawyers)
Là công ty luật Việt Nam cung cấp các dịch vụ tư vấn pháp lý chuyên nghiệp tại Việt Nam. ANT Lawyers do các luật sư và cộng sự có kinh nghiệm và chuyên môn cao về pháp lý điều hành. Các lĩnh vực tư vấn pháp lý gồm kinh doanh, thương mại, tranh chấp.
Click below for English Version
7 Essential Truths About Real Estate Taxation in Vietnam Every Foreign Investor Must Know Now