Người khuyết tật là người bị khiếm khuyết một hoặc nhiều bộ phận cơ thể hoặc bị suy giảm chức năng được biểu hiện dưới dạng tật khiến cho lao động, sinh hoạt, học tập gặp khó khăn. Nhà nước bảo trợ quyền lao động, tự tạo việc làm của lao động là người khuyết tật, có chính sách khuyến khích và ưu đãi người sử dụng lao động tạo việc làm và nhận lao động là người khuyết tật vào làm việc.
Người khuyết tật vốn dĩ chịu nhiều bất lợi so với người bình thường khác, do đó để bù đắp quyền lợi cho những người khuyết tật không may mắn nhà nước đã thiết lập các cơ chế, chính sách dành cho người lao động là người khuyết tật và doanh nghiệp sử dụng những lao động khuyết tật, cụ thể như sau:
Thứ nhất, miễn thuế thu nhập doanh nghiệp đối với thu nhập từ hoạt động sản xuất kinh doanh hàng hóa, dịch vụ của doanh nghiệp có có số lao động là người khuyết tật bình quân trong năm chiếm từ 30% trở lên trong tổng số lao động của doanh nghiệp.
Thứ hai, được hỗ trợ kinh phí cải tạo điều kiện, môi trường làm việc cho người khuyết tật, mức hỗ trợ theo tỷ lệ người khuyết tật làm việc ổn định tại cơ sở sản xuất, kinh doanh. Chủ tịch UBND cấp tỉnh quyết định mức kinh phí hỗ trợ cải tạo điều kiện, môi trường làm việc cho cơ sở sản xuất, kinh doanh sử dụng từ 30% tổng số lao động trở lên là người khuyết tật.
Thứ ba, miễn tiền thuê đất, mặt bằng, mặt nước đối với đất, mặt bằng, mặt nước phục vụ sản xuất kinh doanh đối với cơ sở sản xuất, kinh doanh sử dụng từ 70% lao động là người khuyết tật trở lên. Giảm 50% tiền thuê đất, mặt bằng, mặt nước phục vụ sản xuất kinh doanh đối với cơ sở sản xuất, kinh doanh sử dụng từ 30% đến dưới 70% lao động là người khuyết tật. Trong thời gian được miễn, giảm tiền thuê đất, mặt bằng, mặt nước, cơ sở sản xuất, kinh doanh không được chuyển đổi, chuyển nhượng, tặng, cho, cho thuê quyền sử dụng đất, mặt bằng, mặt nước; không được thế chấp, cầm cố, bảo lãnh, góp vốn liên doanh, liên kết bằng quyền sử dụng đất, mặt bằng, mặt nước theo quy định của pháp luật về đất đai.
Thứ tư, doanh nghiêp sử dụng lao động có người khuyết tập được vay vốn từ Quỹ quốc gia về việc làm khi đáp ứng các điều kiện như: có dự án vay vốn khả thi tại địa phương, phù hợp với ngành, nghề sản xuất kinh doanh, thu hút thêm lao động vào làm việc ổn định; dự án vay vốn có xác nhận của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền nơi thực hiện dự án; có bảo đảm tiền vay.
Bên cạnh đó, doanh nghiệp sử dụng lao động khuyết tật cần chú ý thực hiện các nội dung như: Không phân biệt người lao động khuyết tật với người lao động khác, nếu doanh nghiệp vi phạm sẽ bị xử phạt từ 3 – 5 triệu đồng; đảm bảo điều kiện lao động phù hợp với người khuyết tật, cụ thể doanh nghiệp phải bảo đảm về điều kiện lao động, công cụ lao động, an toàn lao động, vệ sinh lao động phù hợp với người khuyết tật và thường xuyên chăm sóc sức khỏe của họ bằng việc tổ chức khám sức khỏe định kỳ ít nhất 06 tháng/lần; Phải tham khảo ý kiến lao động khuyết định khi quyết định chính sách liên quan đến họ, trường hợp doanh nghiệp vi phạm sẽ bị phạt từ 1 – 15 triệu đồng; Không được sử dụng lao động là người khuyết tật suy giảm khả năng lao động từ 51% trở lên làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm. Ngoài ra, không được sử dụng lao động là người khuyết tật làm những công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc tiếp xúc với các chất độc hại trường hợp doanh nghiệp vi phạm sẽ bị phạt từ 1 – 15 triệu đồng; Bố trí cho người lao động khuyết tật được nghỉ phép năm 14 ngày đối với người lao động khuyết tật có đủ 12 tháng làm việc.
Trên đây là những quy định pháp luật cơ bản về doanh nghiệp sử dụng người lao động khuyết tật, doanh nghiệp cần nắm rõ để biết được những chính sách mà Nhà nước ưu đãi cho doanh nghiệp mình cũng như nghĩa vụ mà doanh nghiệp cần thực hiện đối với lao đông là người khuyết tật.